Ludzie odkładają rzeczy na później od wieków. Nawet najbardziej płodni artyści jak Leonardo da Vinci czy Victor Hugo, nie byli odporni na zakłócenia życia codziennego. Problem jest tak ponadczasowy, że już starożytni filozofowie greccy, Sokrates i Arystoteles, stworzyli słowo, żeby opisać ten typ zachowania. To Akrazja.
Wyobraź sobie Leonarda da Vinci, który zgodził się namalować obraz Marii Dziewicy i Dzieciątka Jezus w terminie 7 miesięcy i tak zwlekał z projektem, że koniec końców zajęło mu to … 25 lat. To chyba rekord świata, jeżeli chodzi o prokrastynację.
Ciekawą historią dotyczącą odkładania na później, jest również przypadek Victora Hugo, który latem 1830 roku stanął przed wręcz niemożliwym do zrealizowania zadaniem. 12 miesięcy wcześniej francuski autor obiecał swojemu wydawcy napisanie nowej książki.
Niestety, zamiast pisać, ganiał za innymi projektami, zabawiał gości i przekładał pisanie na później. W końcu zdenerwowany wydawca podał nowy deadline książki – za 6 miesięcy! Książka musiała być więc ukończona do lutego 1831 roku.
Hugo postawiony pod ścianą wymyślił wówczas dość niecodzienny sposób na pokonanie prokrastynacji. Zebrał wszystkie swoje ubrania i poprosił asystenta, żeby zamknął je wielkiej skrzyni. Został mu tylko wielki szal. Pozbawiony ubrań, w których mógłby wyjść z domu, skupił się na działaniu i pisał tak zaciekle, że napisał książkę przed końcem 1830 roku. „Dzwonnik z Notre Dame” został opublikowany dwa tygodnie wcześniej niż planowano – 14 stycznia 1831 roku.
Starożytny problem Akrazji
Problem prokrastynacji jest ludziom znany nie od dziś. Już Sokrates i Arystoteles, stworzyli słowo, żeby opisać ten typ zachowania.
Akrazja to stan działania przeciwko naszemu lepszemu osądowi. Dzieje się tak, gdy robisz jedno, nawet jeśli wiesz, że powinieneś zrobić coś innego. Mówiąc wprost, można powiedzieć, że akrazja jest zwlekaniem lub brakiem samokontroli. Akrazja jest tym, co powstrzymuje Cię od trzymania się tego, co masz zamiar zrobić.
Dlaczego więc tworzymy plany, ustalamy terminy i zobowiązujemy się do realizacji celów, ale potem ich nie realizujemy?
Dlaczego Planujemy i Nie Podejmujemy Akcji
Jednym z wyjaśnień, dlaczego akrazja rządzi naszym życiem i dlaczego tak często odwlekamy, jest „niekonsekwencja czasu”. Ten termin pochodzi z psychologii behawioralnej i odnosi się do tendencji naszego mózgu do większego doceniania natychmiastowych gratyfikacji. Przyszłe nagrody są dla nas mniej ważne.
Gdy przygotowujesz plany – dotyczące wagi, wyglądu, hobby czy rodziny – to wszystko są plany osadzone w przyszłości. Wyobrażasz sobie, jak byś chciał, żeby Twoje życie wyglądało w przyszłości. Gdy tak sobie rozmyślasz i planujesz, mózg umie dostrzec wartość we wszystkim, co sobie zaplanujesz w dłuższym okresie czasu.
Problem pojawia się, gdy dochodzimy do momentu działania. W tym momencie ta część mózgu, która docenia przyszłe nagrody, już nie działa. Teraz jest teraz – więc i nagrodę za działanie musisz mieć już teraz. Inaczej z działania będą nici.
Właśnie dlatego kładąc się wieczorem spać, możesz mieć mnóstwo pomysłów i chęci do działania, które rano następnego dnia znikają. Następnego dnia jest już „dzisiaj” i nagroda musi być teraz, a nie za pięć lat.
To jest jeden z najważniejszych powodów, dla których umiejętność odraczania gratyfikacji jest najważniejszym czynnikiem sukcesu. To właśnie zrozumienie, w jaki sposób przeciwstawić się ciągłemu zaspokajaniu natychmiastowych potrzeb, pomoże Ci wypełnić lukę pomiędzy tym, gdzie teraz jesteś, a gdzie chciałbyś być.
Pobierz darmowy e-book „Przeskocz To”
Zapisz się do newslettera i odbierz darmowego e-booka. To ponad 200 stron praktycznych porad oraz sprawdzonych technik poprawy produktywności dla wszystkich, którzy chcą poprawić efektywność swoich działań
“Przeskocz To” to sprawdzony system produktywności, który pomoże Ci osiągnąć znacznie więcej, robiąc mniej. Swoimi poradami dzielą się również najlepsi zawodnicy i trenerzy w kraju.
Oto Plan Pokonania Prokrastynacji
Poniżej znajdziesz trzy sposoby na pokonanie akrazji i zaprzestanie odkładania rzeczy na później.
IDEA 1: Zaplanuj swoje przyszłe akcje
Wrzucenie wszystkich ubrań do skrzyni przez Victora Hugo i zamknięcie jej na trzy spusty, było stworzeniem czegoś, co psychologowie nazywają „techniką auto zobowiązania”. To nic innego, jak decyzja, którą podejmujesz teraz, żeby określić i kontrolować swoje akcje w przyszłości. W ten sposób „zamykasz” swoje przyszłe działania i skupiasz się na dobrych nawykach. W ten sam sposób oddzielasz się również od złych nawyków.
Jest wiele sposobów, żeby stworzyć takie zobowiązanie. Jeżeli masz skłonność do słodyczy – nie kupuj ich w sklepie – nie będą Cię kusiły na półce w domu. Jeżeli masz problem z nadwagą i jesz za dużo – zacznij kupować jedzenie w mniejszych opakowaniach oraz unikaj dużych opakowań zbiorczych.
Spędzasz zbyt dużo czasu przy komputerze lub na telefonie komórkowym? Odinstaluj gry i aplikacje, które kradną Ci najwięcej czasu.
Okoliczności może być wiele, Ty sam najlepiej wiesz, co najbardziej odwraca Twoją uwagę. Technika auto zobowiązania pomoże Ci zaplanować Twoje przyszłe akcje. Możesz również wykorzystać również dostępną technologię, żeby zautomatyzować niektóre procesy. Nie będziesz musiał wtedy w tak dużym stopniu polegać na sile własnej woli.
IDEA 2: Zredukuj Problem Rozpoczynania
Ta strategia jest niezwykle ważna i poświęciłem jej wiele miejsca w mojej książce „Przeskocz To – Mistrzowskie Sposoby na Problemy z Motywacją”. Okazuje się, że poczucie winy związane z prokrastynacją jest zazwyczaj o wiele bardziej bolesne niż faktyczne wykonywanie zadania.
Bycie w środku działania jest dużo mniej bolesne niż bycie w samym środku odwlekania.
Dlaczego więc nadal odkładamy na później? Ponieważ to nie sama praca jest największym problemem, ale rozpoczynanie pracy. Cały problem skupia się więc umiejętności zredukowania problemu związanego z rozpoczynaniem. Gdy już zaczniesz, ból mija. Dlatego wypracowanie u siebie nawyku rozpoczynania jest o wiele ważniejsze niż samo działanie.
Tu świetnie sprawdza się sportowe podejście i rozkładanie nawyku na mniejsze nawyki, łatwiejsze do opanowania. Poświęć czas na wypracowanie u siebie rytuału startowego w sposób, który opisałem w książce „Przeskocz To”. Nie przejmuj się wynikami do czasu, gdy opanujesz tę nową umiejętność.
IDEA 3: Wykorzystaj Intencję Realizacji
Wprowadzenie do swojego życia intencji realizacji to nic innego jak postanowienie wykonania jakiegoś zadania w ściśle określonym czasie w przyszłości. Na przykład: „Będę ćwiczył przez 30 minut [DATA] w [MIEJSCE] o godzinie [GODZINA].”
Być może to wydaje Ci się teraz zbyt piękne, żeby było prawdziwe, ale uwierz mi, proste rozwiązania działają najlepiej. Potwierdzają to również badania naukowe. Proste zobowiązanie określone w miejscu i czasie może sprawić, że Twoje szanse na wykonanie zadania będą nawet 2x/3x większe.
