Jaki Protagonista Wciągnie Odbiorców w Twoją Historię

Wiesz, jakie cechy powinien mieć Twój protagonista, żeby wciągnąć widzów i czytelników w historię oraz pobudzić ich wyobraźnię? Dzisiaj mam dla Ciebie krótką recenzję książki, która pomoże Ci zapanować nad archetypami postaci i zbudować interesującego bohatera.

Każda historia składa się z połączenia różnych elementów: fabuły, tematu, akcji, dialogów, konfliktu, tempa, humoru i tak dalej…

Oczywiście, każdy z tych elementów jest ważny, ale żaden nie jest tak istotny, jak główny bohater.

Protagonista jest często najsłabszym elementem wielu scenariuszy i powieści – nie wspominając o całej masie wyprodukowanych filmów i programów telewizyjnych.

Dlaczego tak się dzieje?

Wielu autorów zapomina, że historia zawsze dotyczy ludzi i relacji między nimi.

Nieważne, jak bardzo poniesie Cię fantazja oraz ile szokujących zwrotów akcji, czy filozoficznych wywodów przygotowałeś. Bez odpowiednio dobranych postaci, wartka akcja schodzi na dalszy plan.

Kto To Protagonista?

Protagonista jest głównym bohaterem opowieści. To właśnie ta postać podejmuje kluczowe decyzje mające wpływ na fabułę, przebieg historii i „popycha” ją do przodu. Często jest również postacią, która zmaga się z największymi przeszkodami.

Protagonista i Twoja Pierwsza Strona

Jakiś czas temu na forum „Przygody Scenarzystów” prowadziliśmy akcję #moja1strona, w której pierwsze strony scenariusza filmowego poddawane były mniej lub bardziej szczegółowej ocenie.

To bardzo dobre ćwiczenie, ponieważ zanim Twój scenariusz będzie miał jakąkolwiek szansę na realizację, ktoś musi go przeczytać i wciągnąć się w świat, który stworzyłeś.

Branżowi specjaliści potrafią już po kilku pierwszych stronach scenariusza ocenić, czy historia jest warta ich uwagi. To oznacza, że masz maksymalnie 10 stron, żeby ich do tego przekonać.

Postaw sobie poprzeczkę trochę wyżej. Załóż, że musisz przykuć uwagę czytelnika już od pierwszej strony.

A początki każdej historii dotyczą właśnie protagonisty.

Jeżeli czytelnik nie uzna Twojej postaci za interesującą, dlaczego miałby się przejmować jej losami?

Dlaczego powinien śledzić tę samą, nudną postać przez kolejne 100 stron scenariusza (o wiele więcej w przypadku książki)?

Odbiorcy nie będą marnowali swojego czasu, podążając za nudnymi postaciami.

Ty, jako autor również nie powinieneś tego robić.

Często zachęca się piszących do rozpoczynania scenariusza od scen, które pokażą bohatera w akcji.

W teorii wygląda to tak, że rzucasz swojego protagonistę w tragiczną sytuację, licząc, że odbiorca pokocha go tylko dlatego, że ten ma kłopoty.

W praktyce wygląda to trochę inaczej. Bohater w trudnej sytuacji, owszem, może liczyć na życzliwość, ale tylko powierzchowną.

Żebyśmy naprawdę zaniepokoili się tym, co się z nim dzieje, musimy się najpierw o niego troszczyć.

Jak tego dokonać?

Na początek musisz zadać sobie pytanie: Dlaczego ta, a nie inna osoba wyrusza w podróż, którą dla niej przygotowałeś?

Tu z pomocą przychodzi książka „The Complete Writer’s Guide to Heroes and Heroines: Sixteen Master Archetypes” napisana przez Tami D. Cowden, Caro LaFever oraz Sue Viders.

Książka The Complete Writer’s Guide to Heroes and Heroines

Który Protagonista Lepiej Pasuje do Twojej Historii?

Książka „Heroes and Heroines…” podzielona jest na cztery sekcje. Pierwsze dwie sekcje książki skupiają się na podstawowych archetypach.

Archetypy Męskie:

  • SZEF – dynamiczny lider, nie ma czasu na nic innego niż praca.

  • ZŁY CHŁOPAK – niebezpiecznie jest go znać, porusza się po dzikiej stronie mocy.

  • NAJLEPSZY KUMPEL – Słodki i bezpieczny, nigdy nikogo nie zawodzi.

  • ZAGUBIONA DUSZA – udręczona istota, żyje w samotności.

  • CZARUŚ – sprawny mówca, tworzy fantazje.

  • PROFESOR – chłodny i analityczny, zna każdą odpowiedź.

  • ZAWADIAKA – „Pan Podekscytowany”, to poszukiwacz przygód.

  • WOJOWNIK – szlachetny mistrz, działa z honorem.

Druga sekcja poświęcona jest protagonistkom, które są niemal (choć nie do końca) lustrzanym odbiciem archetypów męskich.

Archetypy Kobiece:

  • SZEFOWA — niezwykle przebojowa, wspina się po drabinie sukcesu.

  • UWODZICIELKA — kusicielka, czaruje, aby postawić na swoim.

  • CHARAKTERNY DZIECIAK — odważna i prawdziwa, jest lojalna do końca.

  • WOLNY DUCH — wieczna optymistka, tańczy do niesłyszalnych melodii.

  • BIBLIOTEKARKA — opanowana i mądra, powstrzymuje się.

  • ZBŁĄKANA — umartwiona dama, ugina się, ale nie pęka.

  • BOJOWNICZKA — oddana wojowniczka, spełnia zobowiązania.

  • PIELĘGNIARKA — pogodna i zdolna, karmi ducha.

Pomimo tego damsko-męskiego podziału nie zdziwiłbym się, gdybyś wykorzystał męski archetyp do stworzenia protagonistki.

Im Więcej Wiesz o Swojej Postaci, Tym Lepiej

W biznesie persona marketingowa jest kluczem do skutecznego dotarcia do idealnego klienta. Protagonista jest taką postacią w scenariuszu filmowym. To on musi przyciągnąć uwagę i zdobyć zaufanie czytelnika/widza.

W obu przypadkach im więcej wiesz o swoim bohaterze, tym łatwiej go zrozumieć i przewidzieć, jak zachowa się w konkretnej sytuacji.

Książka „Heroes & Heroines…” jest tu bardzo pomocna. Po krótkim opisie danego archetypu otrzymujemy uporządkowany zestaw dla każdej postaci: cechy charakterystyczne, zalety, wady, pochodzenie, style oraz potencjalny zawód. Jest również krótki szkic konkretnych zachowań i postaw archetypu. Możemy więc zrozumieć, jak zareaguje w konkretnych sytuacjach i dlaczego.

Dość szczegółowo omówione są cechy dominujące każdego z archetypów (zarówno te pozytywne, jak i negatywne). Otrzymujemy na talerzu coś, co jest bardzo ważne w każdej historii: kluczową słabość bohatera, którą musi pokonać, aby osiągnąć swój cel.

Autorki poświęcają również kilka paragrafów na stworzenie przykładowej przeszłości poszczególnych archetypów. Są tu konkretne elementy z dzieciństwa oraz życia rodzinnego, które możemy rozwijać wedle uznania. Dzięki temu o wiele łatwiej zrozumieć, dlaczego protagonista „jest, jaki jest”.

Domyślam się, że w tym punkcie wszyscy przeciwnicy wszelkich schematów oburzą się, że przez takie poradniki postacie są sztampowe i powtarzalne.

Warto zapamiętać, że opisane archetypy stanowią swojego rodzaju szkielet, na który możemy nakładać kolejne warstwy.

W głębi serca protagonista zawsze będzie bliżej jednego archetypu, ale to nie znaczy, że nie może mieć w sobie cech innych archetypów.

„Cebula ma warstwy, ogry mają warstwy” – powiedziałby Shrek 😊

protagonistka

Protagonista: Jak Budować Konflikt Pomiędzy Postaciami?

Odpowiedź na to pytanie, to obok ciekawego protagonisty, jest jednym z największych wyzwań scenarzystów.

Czwarta sekcja książki „Heroes & Heroines…”, w której poznajemy interakcje pomiędzy poszczególnymi archetypami, jest moim zdaniem najbardziej przydatną częścią dla każdego scenarzysty.

W myśl zasady „bądź ciekawy i nie oceniaj” dowiadujemy się, jakie poglądy i zachowania naszego protagonisty mogą wywołać konflikt, przemianę lub jej brak, gdy po drugiej stronie barykady postawimy inny archetyp.

Ta sekcja to świetne narzędzie, dzięki któremu łatwiej  będzie Ci zrozumieć, jak Twój protagonista współgra (lub nie) z innymi bohaterami.

Podejrzewam, że po lekturze tego rozdziału dużo łatwiej dobierzesz postacie drugoplanowe do Twojej historii. Postacie, które nie są przypadkowe, ale takie, które swoim zachowaniem wymuszą przemianę protagonisty.

Odpowiednie parowanie bohaterów pomoże Ci odnaleźć w Twojej historii wewnętrzny oraz zewnętrzny konflikt. Konflikt, który każdy czytelnik lub widz uzna za wiarygodny.

Plusy Dodatnie

  • Bez zagłębiania się czeluście psychologii możemy w przystępny sposób poznać motywacje postaci, oraz dowiedzieć się jak zachowają się w danej sytuacji i dlaczego nie potrafią odpuścić.

  • Łatwa i przyjemna lektura. Otrzymujemy w miarę kompleksowy przegląd archetypów napisany przystępnym językiem.

  • Najciekawsza część to interakcje pomiędzy różnymi archetypami. Dowiadujemy się, w jakich kwestiach się spierają, zgadzają oraz kiedy (i czy) dokonuje się ich przemiana.

  • Książkę dobrze mieć pod ręką, gdy szukamy postaci drugoplanowych, które pomogą protagoniście w osiągnięciu celu.

  • Przykłady parowania archetypów na podstawie konkretnych filmów.

Plusy Ujemne

  • Przeciwnicy schematów dopatrzą się w książce „foremki do ciastek” do sztampowych i powtarzalnych bohaterów.

  • Formatowanie tekstu i wykorzystanie marginesów na dodatkowe notatki autorek, mogą być miejscami rozpraszające.

  • Książka jest dostępna jedynie w języku angielskim.

  • Cena. Dokonując zakupu przez Amazon, kwota jest uzależniona od kursu walut.

Książka The Complete Writer’s Guide to Heroes and Heroines

Książkę „The Complete Writer’s Guide to Heroes and Heroines: Sixteen Master Archetypes” możesz zamówić przez Amazon.

Podsumowanie

Bez względu na to, czy piszesz książki, scenariusze filmowe czy audiobooki, wszyscy wydawcy i producenci szukają jednego – interesującego bohatera.

Aby Twój protagonista był wiarygodny, musisz wiedzieć, dlaczego „jest, jaki jest”.

Książka „The Complete Writer’s Guide to Heroes and Heroines: Sixteen Master Archetypes” to ciekawa pozycja dla osób, które rozpoczynają swoją przygodę z pisaniem i zastanawiają się ,w jaki sposób zbudować wiarygodnego protagonistę.

Autorki w przystępny sposób przedstawiają szesnaście głównych archetypów (osiem męskich oraz osiem kobiecych) oraz w ciekawy sposób pokazują, jak łączyć poszczególne archetypy w historii, żeby osiągnąć jak najlepszy efekt dramatyczny.

Szczególnie pomocna jest tu czwarta sekcja, w której dowiadujemy się, jak osobiste motywacje i metody działania jednego archetypu wpływają na zachowanie innego archetypu.

To znacznie ułatwia wywołanie naturalnego i wiarygodnego konfliktu, który pomaga protagoniście pokonać słabości i osiągnąć cel.

Czy książka wyczerpuje temat? Na pewno nie.

Jest jednak dobrym podręcznikiem, który pomaga zrozumieć strukturę postaci i ich zachowanie w konkretnych sytuacjach. „Heroes and Heroines…” zdecydowanie warto mieć pod ręką, gdy mamy wątpliwości, co nasz bohater zrobiłby w danej sytuacji.

Mam nadzieję, że ta lektura pomoże Ci tworzyć złożonych i wiarygodnych protagonistów, wobec których nikt nie przejdzie obojętnie.

Znasz inną książkę, która w przystępny sposób pomaga autorom zrozumieć lepiej ich bohaterów? Koniecznie daj znać w komentarzu.

Mam nadzieję, że spodobał Ci się ten wpis.

Jeśli chcesz, aby mój zespół zajmował się Twoim marketingiem, kliknij tutaj.